Tradycyjne wiosenne wyjście owiec na pastwiska oraz ich jesienny powrót zwany jest redykiem. Wiosennemu redykowi, który zgodnie z tradycją winien rozpocząć się w dniu św. Wojciecha (23 kwietnia), towarzyszą liczne zabiegi magiczne, mające na celu ochronę stada od wszelkiego zła. Należą do nich m.in. miyszani owiec (łączenie stada), okadzanie owiec ziołami i kropienie ich wodą święconą oraz zapalenie „świętego ognia” w kolybie (chacie). Po wspólnej modlitwie gazdowie oddają swoje stada pod opiekę bacy, który wraz z juhasami wyrusza na redyk (wypas). Jesienny redyk, zwany też gwarowo osod, łosod, łossod, rozsód wedle tradycji powinien zakończyć się w dniu św. Michała (29 września). Wówczas stada schodzą z hali i oddawane są gospodarzom.
Do powrotu owiec na beskidzkie hale przyczyniła się pasja wielu osób oraz Program Owca Plus realizowany od 2010 roku przez Samorząd Województwa Śląskiego. Jego nadrzędnym celem jest ochrona środowiska przyrodniczego i zachowanie bioróżnorodności wskazanych terenów, poprzez przywrócenie i utrzymanie wypasu owiec na halach i polanach górskich oraz murawach.
Z mleka owczego uzyskuje się m.in. oscypki, bundz, bryndze i żętyce.
Menu
